Sint-Nicolaaskapel

Onderdeel van Valkhof

Toon op kaart

Reisgids +

De Sint-Nicolaaskapel ook wel Valkhofkapel in Nijmegen is een kapel gebouwd rond 1030 op het Valkhof, een heuvel in het centrum van Nijmegen die al in gebruik was door de Bataven rond het begin van onze jaartelling. Karel de Grote liet op deze heuvel in de 8e eeuw een palts bouwen, die in de eeuwen daarna werd uitgebreid. Rond 1030 werd wellicht door keizer Koenraad II de opdracht gegeven om de kapel te bouwen, gebruik makend van de resten van de paleiskapel van Karel de Grote. Sommige bronnen noemen Theophanu van Essen als stichteres van de kapel, die zij gesticht zou hebben ter herinnering aan haar grootmoeder en naamgenote, keizerin Theophanu, die te Nijmegen was overleden en een groot vereerder van de heilige Nicolaas van Myra zou zijn geweest.

Een andere theorie stelt dat de kapel gebouwd zou zijn rond 996, onder Otto III.[1]

De paltskapel van Karel de Grote te Aken (nu deel van de Dom van Aken) diende als voorbeeld bij de bouw, wat te zien is aan de bijzondere zestienhoekige vorm van de kapel. In het midden van de kapel bevindt zich een open achtzijdige ruimte. De kapel is de enige nog bestaande romaanse centraalbouw in Nederland. Vanwege de overeenkomsten met de Akense paltskapel werd de ouderdom van de Valkhofkapel lange tijd veel te hoog geschat; de kapel zou reeds uit de 8e eeuw dateren en daarmee veruit het oudste gebouw van Nederland zijn geweest. Het portaal vertoont invloeden van de Karolingische architectuur en is waarschijnlijk het oudste deel van de kapel. Het muurwerk aan de buitenkant van de kapel is enkele malen gewijzigd, terwijl de achtzijdige kern van het gebouw werd verhoogd met een verdedigingstoren.

Op het Valkhof bevinden zich ook nog de resten van de apsis van de Sint-Maartenskapel (Barbarossa-ruïne), gebouwd in de 12e eeuw.

In Madurodam staat een schaalmodel van de Sint-Nicolaaskapel op schaal 1:25.

De kapel wordt o.a. gebruikt door de Grieks-orthodoxe Kerk, exposities, literaire voordrachten en sinds 2010 worden er tijdens de Vierdaagseweek onder de naam 'kapelsessies' kleinschalige muzikale optredens opgenomen.

Deel op Facebook >
Sint-Nicolaaskapel op de kaart >

Onderdelen van Valkhof

Sint-Nicolaaskapel

Barbarossa-ruïne

wandelingen & reisgidsen? Ook in Nijmegen! Wordt gratis lid >

Ontdekken In de buurt

Nijmegen, Gelderland

Barbarossa-ruïne

De Barbarossa-ruïne in de Nederlandse stad Nijmegen, ook wel Sint Maartenskapel genoemd, is een overblijfsel van het Valkhof, een paleis dat in 1155 door keizer Frederik Barbarossa is herbouwd. De ruïne is een apsis uit tufsteen en bevat sp...

Het Valkhof is een park aan de rand van het centrum op een kleine heuvel met uitzicht over de Waal. Waar de naam vandaan komt, is niet duidelijk. Beweerd wordt dat Lodewijk de Vrome valken gehouden zou hebben op de voorplaats van het hof...

De Stratemakerstoren ligt aan het oostelijke deel van de Waalkade nabij de Waalbrug en onder het Valkhof. De bastei wordt in 1526 voor het eerst genoemd in de stadsarchieven en in 1569 ook onder de huidige naam. Het maakte deel uit van de v...

detail >

Reisgids +

Nijmegen, Gelderland

Nationaal Fietsmuseum Velorama

Het Nationaal Fietsmuseum Velorama is een museum gevestigd in een historisch pand aan de Waalkade in Nijmegen. Dit pand maakte eens deel uit van de vestingwerken van de stad Nijmegen. De collectie van het museum geeft een overzicht van de o...

et monument werd opgericht in 1884 aan de voet van het Valkhof ter herinnering aan de totstandkoming van de Spoorlijn Nijmegen - Kleef, waaraan sinds 1865 was gewerkt. Het monument werd ontworpen door architect Jan Jacob Weve. Het beeld van...

De Belvédère was een wacht- of uitkijktoren in de Nederlandse stad Nijmegen, aan de oostzijde van het Valkhof in het Kelfkensbos. De toren, gebouwd in het midden van de 15de eeuw als waltoren, is omstreeks 1646 door de stadsbouwmeester Pete...

detail >

Reisgids +

Bezienswaardigheden in Nijmegen

Alles zien in Nijmegen

Bezienswaardigheden in Gelderland

Alles zien in Gelderland