Dordtse gevels (Hofstraat)

wandelingen & reisgidsen? Ook in Dordrecht! Wordt gratis lid >

Kaart en locatie van Dordtse gevels (Hofstraat)

Een Dordtse gevel is een renaissancistisch geveltype dat in de stad Dordrecht werd ontwikkeld en dat ook elders wel te zien is.

Een Dordtse gevel is een trapgevel die verder wordt gekenmerkt door rondbogen boven de vensters, waarvan de nis vaak met een driepas of een zogenaamde drielobboog is versierd. Een aantal kopjes is ter versiering aangebracht en meestal heeft de gevel boven de onderpui nog twee verdiepingen.

De oudste gevels zijn vanaf 1550, en de meeste zijn tussen 1650 en 1795 gebouwd.

De Dordtse gevel werd gebouwd als meesterproef voor het metselaarsgilde van Dordrecht. Ze bevatte tal van elementen waarin alle aspecten van de metselaarskunst naar voren kwamen. Het ontwerp van de Dordtse gevel bleef bijna nagenoeg ongewijzigd, ondanks de komst van nieuwe architectonische stijlen. In 1725 vond het gemeentebestuur dat de Dordtse gevels niet meer pasten in de voorname straten van de stad en verordonneerde dat metselaarsproeven alleen nog mochten worden gebouwd in de achterstraten. Hierdoor zijn deze traditionele gevels ook te vinden in kleine straatjes en aan de randen van de binnenstad. De bouw van de oorspronkelijke Dordtse gevels verdween in 1795, toen de gilden werden opgeheven. Rond 1900 kwam de stijl kortstondig terug als historiserende neostijl, waarin een aantal gebouwen werden opgetrokken zoals de Statenschool in de Hofstraat.

Van oorsprong waren de Dordtse gevels trapgevels. De meeste huizen met een Dordtse gevel hebben op de eerste etage slechts twee vensters. In Dordrecht is slechts één gevel over gebleven met drie vensters (Kerkstraat - Grotekerksplein 5 achterzijde). Bijzondere Dordtse gevels met meerdere vensters op de etages zijn te vinden in Grave en Heusden. In later eeuwen werden de gevels soms aangepast aan de nieuwe modes. De trapgevels werden hierbij afgetopt en veranderd in een lijstgevel. Het versierde metselwerk boven de raampartijen en de typende kopjes als afsluiting van de rondbogen verraadden de oorspronkelijek Dordtse gevel.

In Dordrecht werden tijdens de ingrijpende sanering van de binnenstad in de jaren zestig vele achterstraten gesloopt. De fraaiste gevels uit deze straten, waaronder een aantal van het Dordtse type werden verplaatst naar de Hofstraat en de oostelijke wand van het Statenplein. Ze staan niet op de monumentenlijst.

Deel op Facebook >
Dordtse gevels (Hofstraat) op de kaart >

Ontdekken In de buurt

Het Hof van Nederland

Op de plaats van het huidige Hofcomplex, is in 1275 een klooster voor augustijnermonniken gesticht. Het klooster was een geschenk van Floris V. Rond het binnenplein van het klooster waren een ziekenhuis, een brouwerij, een bakkerij en ander...

Munt van Holland

In 1366 werd op last van hertog Albrecht van Beieren een stuk grond met opstallen in Dordrecht aangekocht ten behoeve van de vestiging van de Munt van Holland, hertog Albrecht was graaf van Holland, Zeeland en Henegouwen. In 1555 vond op...

Dordrechts Museum

Het Dordrechts Museum in Dordrecht, opgericht in 1842, is een van de oudste musea van Nederland. De collectie omvat meer dan zes eeuwen Nederlandse schilderkunst: van meesters uit de Gouden Eeuw tot kunst van vandaag. Een verzameling die no...

Stadswandeling Dordrecht (3,5KM)

Leuke en gezellige wandeling langs de vele wateren dat Dordrecht rijk is. Via de grachten wandelen we langs alle belangrijke bezienswaardigheden zoals de Groothoofdspoort, Hof van Nederland, Spuihaven en ook de vele Dordtse gevels (vooral i...

Nieuwbrug

Nieuwbrug is een gietijzeren vaste brug over de Wijnhaven/Voorstraathaven in Dordrecht uit 1851. De fiets-/voetgangersbrug heeft een lengte van 34 m en drie doorvaartopeningen. De Nieuwbrug is een rijksmonument sinds 1989. In de middelste d...

Stadhuis

Het Stadhuis van Dordrecht is een stadhuis in de Zuid-Hollandse plaats Dordrecht en werd in 1383 door Vlaamse kooplieden gebouwd. Zij gebruikten het gebouw als markthal voor handel in lakense stoffen. De klokken die in het gebouw hangen ...